Çelik Kaynakçısı (Seviye 3) Rev.04

A1 Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği,

B1 Elektrotla Ark Kaynağı (111),

B5 Tel Elektrotla Metal-Ark Asal Gaz Kaynağı (MIG Kaynağı) (131),

B6 Tel Elektrotla Metal-Ark Aktif Gaz Kaynağı (MAG Kaynağı) (135),

B9 Tungsten Asal Gaz Ark Kaynağı (TIG Kaynağı (141)

B14 Oksi-Asetilen Kaynağı (311)

Ulusal Yeterlilik Kodu, Adı ve Seviyesi: 11UY0010 Çelik Kaynakçısı Seviye 3

Revizyon No: 04

Revizyon Tarihi: 21.11.2018

Amaç

Ülkemizde, çelik malzemelerin ergitmeli kaynak yöntemlerinden herhangi birini elle veya yarı mekanize kaynak donanımlarını kullanarak gerçekleştirecek işletme/kurumlara nitelikli personel arzının sağlanması, bu faaliyetlerin eğitim almış ve nitelik kazandırılmış kişiler tarafından yürütülmesi ve çalışmalarda kalitenin artırılması için;

  • Adayların sahip olması gereken nitelikleri, bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlamak,
  • Adayların, geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki yeterliliğini kanıtlamasına olanak vermek,
  • Eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluşlarına referans ve kaynak oluşturmaktır.

Yeterlilik Sınavına Giriş Şartları

Eğitim ve kurs ön şartı bulunmamaktadır.

Yeterlilik Yapısı

Zorunlu Birimler

11UY0010-3/A1 Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

Seçmeli Birimler

11UY0010-3/B1 Elektrotla Ark Kaynağı (111)

11UY0010-3/B5 Metal-Ark Asal Gaz Kaynağı (MIG Kaynağı) (131)

11UY0010-3/B6 Metal-Ark Aktif Gaz Kaynağı (MAG Kaynağı) (135)

11UY0010-3/B7 Aktif Koruyucu Gazla Özlü Tel Metal-Ark Kaynağı (136)

11UY0010-3/B9 Tungsten Asal Gaz Ark Kaynağı (TIG Kaynağı) (141)

Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve İlave Öğrenme Çıktıları

Adayın mesleki yeterlilik belgesi alabilmesi için A grubu yeterlilik birimlerinin tümünden ve B grubu yeterlilik birimlerinin en az bir tanesinden başarılı olması zorunludur. TS EN ISO 9606-1 standardındaki gösterimle yeterliliği belgesinde yazılır.

Belge Geçerlilik Süresi

TS EN ISO 9606-1 Madde 9.1’de belirtildiği üzere belgenin geçerliliği seçilen metoda göre 2 yıl veya 3 yıl olarak değişmektedir.

Gözetim Sıklığı

Belge geçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur. Adayın yeterliliği, TS EN ISO 9606-1 Madde 9.2’ de belirtilen yönteme göre her 6 ayda bir gözetime tabi tutulur. Gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Belgesinin askıda olma nedeni ortadan kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna kadar devam eder.

Belge Yenilemede Uygulanacak Ölçme-Değerlendirme Yöntemi

Belge geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı TS EN ISO 9606-1 Madde 9.3’de bulunan ve aşağıda tanımlanan yöntemlerden biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur;

a) Belge geçerlilik süresi 3 yıl olanlar için; 3 yıl sürenin sonunda belge sahibi yeniden sınava girerek belgelendirilir.

b) Belge geçerlilik süresi 2 yıl olanlar için, son 6 aya ait yapmış olduğu 2 adet kaynak numunesine radyografik veya ultrasonik veya tahribatlı testlerden biri uygulanır. Kaynaklar hatasız veya tespit edilen hata kabul kriterleri içerisinde yer alıyorsa belge geçerlilik süresi 2 yıl daha uzatılır.

Meslekte Yatay ve Dikey İlerleme Yolları

Yok.

Sınav Soru Sayısı

Teorik (Yazılı) Sınav:

A1 Biriminden en az 10 soru,

B1 Biriminden en az 10 soru,

B5 Biriminden en az 10 soru,

B6 Biriminden en az 10 soru,

B7 Biriminden en az 10 soru,

B9 Biriminden en az 10 soru,

Soru başına düşen süre 1 dakikadır.

Performans (Uygulama) Sınavı:

B1, B5, B6, B7 ve B9 birimlerinden ayrı ayrı iş emir ile performans uygulaması yaptırılacaktır.

Performans (Sınav Sonuçlandırma Aşamaları)

ISO 9017 Kırma Prosedürüne göre kırma yapılıp ISO 5817 göre Kabul/Red yapılmaktadır.

Başarı Notu

Teorik (Yazılı) Sınav:

A1 Biriminden en az %60 başarı sağlanmalıdır.

B1, B5, B6, B7 ve B9 birimlerinden %50 başarı sağlanmalıdır.

Performans (Uygulama) Sınavı:

B1, B5, B6, B7 ve B9 birimlerinden %80 başarı sağlamalıdır.

Not: Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.

Belge almaya hak kazanan kişilere, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi yanında TS EN ISO 9606-1’e uygun olarak hazırlanmış Mesleki Yeterlilik Belgesi Eki verilir.

Şikayet

Belge geçerliliği devam ettiği sürüce yapılabilir.

Sınav sonucuna itirazlar

Sınav sonuçları beyan edildikten sonra itirazlar on beş (15) gün içerisinde kabul edilmektedir.

BELGELENDİRME PROGRAMI

BELGELENDİRMENİN KAPSAMI
11UY0010-3 Çelik Kaynakçısı-Seviye 3 (Rev.04) TS EN ISO 9606-1 Kaynakçıların yeterlilik sınavı – Ergitme kaynağı – Bölüm 1: Çelikler
İŞ VE GÖREV TANIMI
Çelik malzemelerin, ergitmeli kaynak yöntemlerinden herhangi birini elle veya yarı mekanize kaynak donanımlarını kullanarak gerçekleştirmek.
YETERLİLİK ŞARTLARI
Yoktur.
BECERİLER (UYGULANABİLİR OLDUĞUNDA)
1. Akışkan bilgisi 2. Araç, gereç ve ekipman bilgisi 3. Basit ısıl işlem bilgi ve becerisi 4. Basit ilk yardım bilgisi 5. Çelik kaynak bilgi ve becerisi 6. Çelik malzeme bilgisi 7. El aletlerini kullanma bilgi ve becerisi 8. El becerisi 9. Elektrot ve kaynak teli bilgisi 10. Ergonomi bilgisi 11. Genel gaz, patlama ve yanma bilgisi 12. Hijyen bilgisi 13. İş sağlığı ve güvenliği bilgisi 14. İş sağlığı ve güvenliği önlemleri bilgisi 15. İşyeri çalışma prosedürleri bilgisi 16. Kaynak makineleri bilgisi 17. Kaynakçı işlem özelliği formlarını okuma bilgisi 18. Meslek matematiği bilgisi 19. Mesleki elektrik bilgisi 20. Mesleki resim bilgi ve becerisi 21. Mesleki terim bilgisi 22. Meslekle ilgili mevzuat bilgisi 23. Montaj bilgi ve becerisi 24. Mukavemet ve sızdırmazlık deney bilgisi 25. Oksijen, asetilen ve argon gazı hakkında bilgi sahibi olma 26. Öğretme becerisi 27. Ölçme ve kontrol bilgisi 28. Ölçü alma bilgi ve becerisi 29. Problem çözme yeteneği 30. Proje bilgisi 31. Sözlü ve yazılı iletişim yeteneği 32. Standart ölçüler bilgisi 33. Ürün bilgisi 34. Yangına müdahale tekniklerini ve yangın söndürücülerini kullanma bilgisi 35. Yedek parça bilgisi 36. Zamanı iyi kullanma becerisi
ÖN ŞARTLAR (UYGULANABİLİR OLDUĞUNDA)
Yoktur.
DAVRANIŞ KURALLARI (UYGULANABİLİR OLDUĞUNDA)
1. Acil ve stresli durumlarda soğukkanlı olmak 2. Bilgi, tecrübe ve yetkisi dahilinde karar vermek 3. Çalışma zamanını iş emrine uygun şekilde etkili ve verimli kullanmak 4. Çevre, kalite ve İSG mevzuatında yer alan düzenlemeleri benimsemek 5. Dikkatli ve titiz olmak 6. Doğal kaynak kullanımı ve geri kazanım konusunda duyarlı olmak 7. Görevi ile ilgili yenilikleri takip etmek ve izlemek 8. İşyeri hiyerarşi ilişkisine saygı göstermek 9. İşyerine ait araç, gereç ve ekipmanın kullanımına özen göstermek 10. Mesleki gelişim için araştırmaya açık olmak 11. Olumsuz çevresel etkileri belirlemek 12. Sorumluluklarını bilmek ve yerine getirmek 13. Süreç kalitesine özen göstermek 14. Talimat ve kılavuzlara harfiyen uymak 15. Taşıma ve kaldırma donanımını doğru şekilde kullanmak 16. Tehlike durumlarında ilgilileri bilgilendirmek 17. Temizlik, düzen ve işyeri tertibine özen göstermek 18. Vardiya değişimlerinde etkili, açık ve doğru şekilde bilgi paylaşmak 19. Yetkisi dahilinde olmayan kusurlar hakkında ilgilileri bilgilendirmek
İLK BELGELENDİRME KRİTERLERİ
Çelik Kaynakçısı (Seviye 3) Mesleki Yeterlilik Belgesini elde etmek isteyen adaylar; 11UY0010-3/A1 Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği biriminde ve seçimlerine göre; 11UY0010-3/B1 Elektrotla Ark Kaynağı (111) 11UY0010-3/B5 Tel Elektrotla Metal-Ark Asal Gaz Kaynağı (MIG Kaynağı) (131) 11UY0010-3/B6 Tel Elektrotla Metal-Ark Aktif Gaz Kaynağı (MAG Kaynağı) (135) 11UY0010-3/B9 Tungsten Asal Gaz Ark Kaynağı (TIG Kaynağı) (141) 11UY0010-3/B14 Oksi-Asetilen Kaynağı (311) birimlerinden en az birinde tanımlanan teorik ve performansa dayalı sınavlara tabi tutulur. Adayların mesleki yeterlilik belgesini alabilmeleri için birimlerde tanımlanan sınavlardan başarılı olmaları gerekmektedir. EN ISO 9606-1 standardındaki gösterimle yeterliliği belgesinde yazılır Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor olması gerekmektedir. Belge almaya hak kazanan kişilere, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi yanında TS EN ISO 9606-1’e uygun olarak hazırlanmış Yeterlilik Sınav Sertifikası Eki verilir.
YENİDEN BELGELENDİRME KRİTERLERİ
Belge geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı TS EN ISO 9606-1 Madde 9.3’de bulunan yöntemlerden biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur, başarılı olması durumunda belgenin süresi uzatılır.
İLK BELGELENDİRME İÇİN DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
A1 birimine yönelik teorik sınav, ulusal yeterlilikte yer alan kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Sınavda adaylara en az 10 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için 1-2 dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini kapsar. Diğer birimlere yönelik teorik sınavlar, ulusal yeterlilikte yer alan kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Sınavda adaylara en az 10 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için 1-2 dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 50’sine doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini kapsar. A1 birimi için performansa dayalı sınav öngörülmemiştir. Bu birime yönelik beceri ve yetkinlikler, diğer birimlerin performans sınavları sırasında ölçülür. Diğer birimlere yönelik performansa dayalı sınavlar, TS EN ISO 9606-1 standardında belirtilen sınav parçaları ile yapılır. TS EN ISO 9606-1 standardı 5.bölümde belirtilen temel değişkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6. bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Performansa dayalı sınavın süresi imalat şartları altında kullanılan süreye karşılık gelir. Birimlerde tanımlanan beceri ve yetkinlik ifadelerinin tamamı performansa dayalı sınav ile ölçülür. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için birimlerde yer alan kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari %80 başarı göstermesi gerekir. Adayın kaynak yaptığı numunesi TS EN ISO 9606-1 madde 6.4’e göre muayene edilir ve değerlendirme sonucunun başarılı olması gerekir. Ayrıca, EN ISO 5817’ye göre sınav parçasındaki aşırı kaynak metali, aşırı dış bükeylik, aşırı kalınlık, aşırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm’yi geçmemelidir Sınav parçası standart şartlarını karşılamakta başarısız kalıyorsa, kaynakçıya ikinci bir kaynak şansı verilir. Sınav değerlendiricisi, kaynak şartları doğru olmadığında veya kaynakçının standardın şartlarını yerine getirecek beceriye sahip olmadığını tespit ettiğinde (örneğin aşırı ve/veya sistematik tamirler olması durumunda) sınavı durdurabilir. Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir
YENİDEN BELGELENDİRME İÇİN DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
Belge geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı TS EN ISO 9606-1 Madde 9.3’de bulunan ve aşağıda tanımlanan yöntemlerden biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur; a) Belge geçerlilik süresi 3 yıl olanlar için; 3 yıl sürenin sonunda belge sahibi yeniden sınava girerek belgelendirilir. b) Belge geçerlilik süresi 2 yıl olanlar için, son 6 aya ait yapmış olduğu 2 adet kaynak numunesine radyografik veya ultrasonik veya tahribatlı testlerden biri uygulanır. Kaynaklar hatasız veya tespit edilen hata kabul kriterleri içerisinde yer alıyorsa belge geçerlilik süresi 2 yıl daha uzatılır.
GÖZETİM YÖNTEMLERİ VE KRİTERLERİ
Belge sahibinin yeterliliği, TS EN ISO 9606-1 Madde 9.2’ de belirtilen yönteme göre belge geçerlilik süresi içerisinde her 6 ayda bir gözetime tabi tutulur. Gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Belgesinin askıda olma nedeni ortadan kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna kadar devam eder.
BELGELENDİRMENİN ASKIYA ALINMASI VE GERİ ÇEKİLMESİ İÇİN KRİTERLER
Belgelendirilen kişi hakkında bildirilen hizmet alıcıların veya işverenlerin veya diğer kişilerin şikâyetlerinin, İtiraz ve Şikâyet Değerlendirme Prosedürü’ ne göre değerlendirilmesi sonucu aleyhinde karar alınması. Belgelendirilen kişinin, yapılan sözleşme şartlarına aykırı davranışlarının ve MYK, TÜRKAK ve Çözüm Belgelendirme logolarını usulsüz olarak kullandığının tespit edilmesi. Sertifika sahibinin, ara gözetimde gerekli şartları sağlamaması ya da sağladığına dair kanıtları Çözüm Belgelendirme’ye ulaştırmaması. Sertifika sahibinin, ürün standart kalite gereksinimlerini karşılayan kaynak yapma yeteneğini sorgulamak için özel bir sebep olduğunda, yaptığı işi destekleyen yeterlilikler iptal edilir. Sorgulanmayan diğer tüm nitelikler geçerliliğini korur. Belgeli kişinin vefat etmesi durumunda.
BELGELENDİRME KAPSAMINI VEYA SEVİYESİNİ DEĞİŞTİRMEK İÇİN KRİTERLER (GEÇERLİYSE)
Yoktur.